Przyroda Górnego Śląska
![]() |
![]() |
"Przyroda Górnego Śląska", to ilustrowany kwartalnik popularno-naukowy, ukazujący się od 1995 roku. Czasopismo przeznaczone jest do publikacji oryginalnych prac, krótkich komunikatów i artykułów przeglądowych o przyrodzie Górnego Śląska – jej bogactwie i różnorodności, stratach, zagrożeniach, ochronie i kształtowaniu, strukturze i funkcjonowaniu, a także o jej badaczach, miłośnikach i nauczycielach oraz postawach człowieka wobec przyrody. Nakład: 1500 egzemplarzy (od 2019 roku, wcześniej 2000 egz.).
Zapraszamy do katalogu zbiorów bibliotecznych pod adresem: http://biblioteka.cdpgs.katowice.pl
Katalog umożliwia wyszukanie artykułów wg autora, słowa w tytule, roku publikacji, lokalizacji geograficznej, haseł przedmiotowych i słów kluczowych.
Archiwalne numery czasopisma (starsze niż 5 lat) zostały zdigitalizowane i udostępnione w serwisie internetowym Śląskiej Biblioteki Cyfrowej
Uwaga: od 2021 roku zmianie ulegnie formuła i częstotliwość wydawania czasopisma.
Przyroda Górnego Śląska 1995-2020 – podsumowanie 100 numerów - zobacz załącznik poniżej.
PODZIĘKOWANIA Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, jedyna tego typu w Polsce wojewódzka jednostka samorządowa, została powoła do istnienia w 1992 roku. Od listopada 1994 roku dyrektorem, współtwórcą i organizatorem jednostki– działającej w zakresie dokumentacji wiedzy o przyrodzie regionu, badań naukowych, ochrony przyrody i edukacji przyrodniczej – był Pan dr Jerzy B. Parusel. Pełnił on także funkcję redaktora naczelnego wydawnictw Centrum, w tym czasopisma „Przyroda Górnego Śląska”, którego 102 numer trzymają Państwo w rękach. To właśnie Jemu zawdzięczamy powstanie w 1995 roku tego kwartalnika, a co najważniejsze – jego kształt, przyjazny szerokiemu gronu autorów i czytelników, od uczniów i miłośników przyrody po badaczy i naukowców. W paru słowach nie sposób wymienić wszystkich działań Pana dra Jerzego Parusela na rzecz przyrody. Jego aktywność naukowa przejawia się w liczbie ponad400 publikacji, w tym prawie 200 artykułów naukowych, członkostwie w towarzystwach naukowych oraz pełnionej funkcji eksperta ds. monitoringu siedlisk. Pracując na rzecz ochrony przyrody, Pan dr Jerzy Parusel uczestniczył w pracach Regionalnej Rady Ochrony Przyrody, Regionalnej Rady ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko, Komitetu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk czy Krajowego Komitetu Sterującego Konwencji Karpackiej, brał udział w tworzeniu Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 oraz nieustannie podejmował interwencje dla ochrony przyrody, nie zapominając przy tym o działalności edukacyjnej. Całą jego pracę cechowała determinacja i zaangażowanie, która wypływała z wielkiej pasji i szacunku dla przyrody. Koniec 2020 roku przynosi jednak nieuniknione zmiany. Związane są one z przejściem na emeryturę Dyrektora Jerzego Parusela i dotyczą zarówno Centrum, jak i samej „Przyrody Górnego Śląska”, której formuła oraz częstotliwość wydawania od przyszłego roku ulegną zmianie. W imieniu swoim oraz wszystkich pracowników jednostki pragnę serdecznie podziękować Panu Dyrektorowi Jerzemu Paruselowi za stworzenie i prowadzenie Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, które pozwalało nam realizować się zawodowo, pogłębiać swoją wiedzę, uczestniczyć w życiu naukowym i uczyć się szacunku dla przyrody, a nade wszystko pracować dla jej dobra i dobra całego społeczeństwa Województwa Śląskiego. Michał Romańczyk Sto numerów "Przyrody Górnego Śląska" (1995-2020) Jesienią 1995 roku ukazał się pierwszy numer „Przyrody Górnego Śląska” – biuletynu Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. Latem 2020 roku, a więc po 25 latach, ukazuje się setny numer kwartalnika popularnonaukowego poświęconego przyrodzie Górnego Śląska i obszarom z nim sąsiadującym. Jubileuszowy numer czasopisma jest numerem specjalnym. Także numerem specjalnym będzie numer 101. Do przygotowania tych numerów poprosiłem specjalistów z botaniki, zoologii, geobotaniki i geografii. Prezentujemy w nich różnorodność przyrody ożywionej i nieożywionej województwa śląskiego. Bogactwo przyrody jest tak duże, że musiałem podzielić przygotowane artykuły na dwie części i powiększyć objętość setnego numeru. W części pierwszej ukazujemy przyrodę ożywioną, a w części drugiej, która się ukaże w numerze jesiennym, przedstawimy przyrodę nieożywioną. Ukazanie się setnego numeru czasopisma upoważnia do krótkiego podsumowania redakcyjnego. 100 numerów zostało wydane w łącznym nakładzie 191500 egzemplarzy. Ukazało się 18 numerów specjalnych oraz 14 wkładek tematycznych. Na łamach czasopisma opublikowano w sumie 1115 artykułów i notatek, które napisało 474 autorów. Autorzy reprezentowali 99 instytucji i pochodzili z 70 miejscowości, w tym również z zagranicy (Niemcy). Autorzy najczęściej podejmowali tematykę z zakresu botaniki (236 artykułów), ochrony przyrody (229), zoologii (182) i ochrony miejsc przyrodniczo cennych (150). Liczne były biografie przyrodników (88 artykułów) oraz artykuły geologiczne (77) i podejmujące problematykę kultury i przyrody (59). Wszystkim Autorom, Radzie Programowej i Firmom Wydawniczym serdecznie dziękuję za dotychczasową współpracę, a Czytelników zapraszam do lektury następnych numerów „Przyrody Górnego Śląska” i zachęcam do dzielenia się z innymi swoimi obserwacjami przyrodniczymi i troskami o przyrodę w miejscu swojego zamieszkania. Jerzy Parusel "Przyroda Górnego Śląska" 1995-2015 W październiku 1995 roku został wydany pierwszy numer „Przyrody Górnego Śląska” – pierwszego po II wojnie światowej ilustrowanego czasopisma popularnonaukowego poświęconego przyrodzie Śląska. Trzy pierwsze numery wydrukowała Górnośląska Oficyna Wydawnicza w Katowicach, a od numeru 4 nad szatą graficzną i realizacją poligraficzną biuletynu czuwa Joanna Limańska-Chwoła. Jubileusz ten upoważnia do krótkiego podsumowania redakcyjnego. W latach 1995-2015 wydano 82 numery o łącznym nakładzie 152500 egzemplarzy. Do numeru 11 nakład jednego numeru wynosił 1500 egzemplarzy, a od numeru 12 kwartalnik ukazuje się w nakładzie 2000 egzemplarzy. Wydano 11 wkładek tematycznych poświęconych rezerwatom przyrody, edukacji ekologicznej, czynnej ochronie bocianów, Zbiornikowi Goczałkowickiemu (2 wydania), pomnikom przyrody ożywionej i nieożywionej, nietoperzom oraz gatunkom i siedliskom o znaczeniu europejskim. Ukazało się także 6 numerów tematycznych o zwiększonej objętości, poświęconych: górom (2002), speleologii (2008), Oddziałowi Górnośląskiemu PIG (2011), lasom (2012, 2 numery) i projektowi BioGeo-Silesia (2015). Na łamach biuletynu ukazało się 928 artykułów i notatek, napisanych przez 404 autorów. Byli nimi najczęściej naukowcy, lecz bardzo aktywni byli także reprezentanci różnych zawodów (pracujący i emeryci) oraz studenci i uczniowie. Najczęściej podejmowali oni problematykę ochrony przyrody, botaniki, zoologii, geologii oraz życia i dzieła przyrodników, którzy już odeszli. Wszystkim Autorom, Radzie Programowej i Firmom Wydawniczym serdecznie dziękuję za dotychczasową współpracę, a Czytelników zapraszam do lektury następnych numerów „Przyrody Górnego Śląska” i dzielenia się z innymi swoimi obserwacjami przyrodniczymi i troskami o przyrodę w miejscu swojego zamieszkania. Jerzy B. Parusel |